به گزارش روشنفکر
تحقیقات نشان دادهاند که حتی بعد از افت وزن دیدنی، سلولهای چربی بدن هم چنان «حافظه چاقی» را با خود دارند. این یافته توضیح دهد که چرا بعد از افت وزن، نگه داری وزن مناسب دشوار است.
بر پایه مطالعهای که در مجله نیچر انتشار شده، توانایی چاقی میتواند تغییراتی را در اپیژنوم فرد تشکیل کند که تبدیل تشکیل حافظه چاقی در سلولهای چربی بدن میشود.
(اپیژنوم مجموعهای از برچسبهای شیمیایی است که میتوانند به DNA و پروتئینهای سلولها اضافه یا از آنها حذف شوند و فعالیت ژنها را تنظیم کنند.)
به حرف های دانشمندان، در سلولهای چربی، تحول در فعالیت ژنها علتایجاد اختلال در کارکرد طبیعی سلول میشود و این اختلال میتواند زمانها بعد از رسیدن فرد به وزن به ایدهآل باقی بماند.
آخرین مطالب
«لورا هینتی»، زیستشناس در دانشگاه ETH زوریخ سوئیس و یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید:
«نتایج این تحقیق مشخص می کند افرادی که تلاش در افت وزن دارند، طبق معمولً به مراقبتهای طویلزمان نیاز دارند تا از برگشت وزن جلوگیری کنند. این نوشته به این معناست که شما اساساً به پشتیبانی بیشتری نیاز دارید؛ این تقصیر شما نیست!»
«هاین چئول رو»، متخصص اپیژنوم از دانشکده پزشکی دانشگاه ایندیانا در ایندیاناپولیس که در عرصه متابولیسم تحقیق میکند، میگوید: «اگرچه زمانها است که میدانیم بدن طبق معمولً بعد از افت وزن تمایل دارد تا به حالت چاقی بازگردد، «چگونگی و چرایی» این اتفاق همانند به جعبه سیاه می بود! نتایج تازه مشخص می کند که در سطح مولکولی چه اتفاقی میافتد، و این واقعاً شگفتانگیز است!»
توانایی چاقی در حافظه سلولهای چربی بدن باقی میماند
هینتی و همکارانش برای فهمیدن این که چرا وزن فرد بعد از افت، مجدد در مختصرزمان افزایش مییابد، بافت چربی گروهی از افراد مبتلا به چاقی شدید را بازدید کردند. سپس نتایج آن را با گروه کنترل افرادی که هیچگاه مبتلا به چاقی نبودهاند، قیاس کردند.
آنها فهمید شدند که برخی از ژنها در سلولهای چربی گروه چاقی فعالتر از سلولهای چربی گروه کنترل بودند. حتی جراحی افت وزن نیز موفق نشد این الگو را تحول دهد. با این که دو سال بعد از انجام عملهای افت وزن، افراد مبتلا به چاقی وزن بسیاری را از دست داده بودند اما فعالیت ژنتیکی سلولهای چربی آنها تا این مدت همان الگوی مرتبط با چاقی را نشان میداد.
دانشمندان این چنین نتایج شبیهی را در موشهایی که وزن بسیاری از دست داده بودند، اشکار کردند. در سلولهای چربی انسانها و موشها، ژنهایی که در طول چاقی فعال خواهد شد، در تحریک التهاب و فیبروز (راه اندازی بافت سفت و اسکارمانند) نقش دارند. ژنهایی که فعالیت کمتری دارند، به سلولهای چربی پشتیبانی میکنند تا بهطور طبیعی عمل کنند.
تحقیقات انجامشده روی موشها نشان داده است که تغییرات در فعالیت ژنها به تغییرات در اپیژنوم مربوط خواهد شد که تاثییر قابلتوجهی بر مقدار فعالیت ژنها دارد. محققان مقدار ماندگاری این تغییرات را با تعیین رژیم غذایی برای موشهای چاق بازدید کردند. آنها دریافتند که چند ماه بعد از لاغر شدن موشها، تغییرات در اپیژنوم آنها باقی مانده است؛ گویی سلولها یادشان مانده می بود که وقتی در بدنی چاق قرار داشتند!
برگشت سریع وزن
«فردیناند فون ماین»، متخصص اپیژنتیک از دانشگاه ETH زوریخ میگوید: «تا این مدت اشکار نیست که بدن برای چه زمان چاقی را به یاد میآورد. امکان پذیر بازه وقتی مشخصی وجود داشته باشد که طی آن، این حافظه از بین برود. اما [فعلاً] از این نوشته خبری نداریم.»
برای فهمیدن بهتر تأثیرات این حافظه، محققان سلولهای چربی موشهایی را که بعد از چاقی، لاغر شده بودند، بازدید کردند. این سلولها قند و چربی بیشتری نسبت به سلولهای چربی موشهای گروه کنترل (که هیچگاه چاق نشده بودند) جذب کرده بودند. این چنین با تعیین رژیم غذایی پرچرب، موشهای چاق سریع تر از موشهای گروه کنترل وزن اضافه کردند.
بااینحال، برخی از دانشمندان اعتقاد دارند نتایج این مقاله بهطور مستقیم ثابت نمیکند که تغییرات اپیژنوم علتتغییرات فیزیکی در موشها شده است. «ایوان روزن»، زیستشناس، میگوید یافتن لیست تغییرات اپیژنتیکی در سلولهای چربی که در این مطالعه بازدید شده، سودمند است اما تعیین این که کدامیک از این تغییرات علتحافظه ماندگار سلولهای چربی میشود، دشوار خواهد می بود.
فون ماین اشاره میکند: «این [یافته] تا این مدت بهمعنی ربط علت و معلولی نیست، بلکه [نشاندهنده] همبستگی است…ما درحال کار روی این نوشته هستیم.»
به حرف های فون ماین، پیشگیری از چاقی از زیاد مهم است. افرادی که وزن خود را از دست خواهند داد، «میتوانند لاغر بمانند، اما این کار نیاز به تلاش و انرژی بسیاری دارد». به حرف های او، یافتههای این تیم تحقیقاتی میتواند به افت حس بد درمورد چاقی پشتیبانی کند.
دسته بندی مطالب