محرومیت از دسترسی به کتابخانههای عمومی یکی از بزرگترین مشکلات فرهنگی در روستاهای ایران است و این مشکل، بهطور آشکار از آمارها نیز پیداست. مطابق آمارهای نهاد کتابخانههای عمومی سرزمین در سال ۱۴۰۰، تنها ۳۰ درصد از روستاهای ایران دسترسی به کتابخانه عمومی داشتهاند. در راستای از بین بردن این مشکل، اپلیکیشن «طاقچه» با مقصد ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی، پویشی با گفتن «همخوان» را اغاز کرده است.
این یعنی درحالیکه فناوری به شدت پیشرفت میکند و امکان دسترسی به دنیای فرد دیگر فراهم است، ۷۰ درصد از جمعیت روستاهای ایران از مطالعه رایگان کتاب محروم می باشند. این چالشها در ربط مستقیم با سطح سرانه مطالعه در این مناطق قرار دارد و تاثیرات جدی روی گسترش فردی و اجتماعی افراد میگذارد.
فاصله ما با استاندارد جهانی
بازدیدها مشخص می کند که استانهای تهران، خراسان رضوی و اصفهان بیشترین تعداد کتابخانههای عمومی را در ایران دارند. اما بااینحال، بهطور میانگین برای هر ۱۰۰ هزار نفر در ایران تنها ۱.۲ کتابخانه عمومی وجود دارد، درحالیکه استاندارد جهانی برای هر ۱۰۰ هزار نفر، ۳ کتابخانه است. تعداد بسیاری از کتابخانههای حاضر در ایران بهعلت افتمنابع مالی، نمی توانند کتابهای تازه و متنوعی تهیه کنند.
چه عواملی به محرومیت دامن میزنند؟
محدودیتهایی چون فاصله جغرافیایی از شهرها، افتمنابع مالی و فنی، و نبوده است زیرساختهای مناسب، ازجمله دسترسی به کتابخانه، برای ساکنان روستاها به چالش تبدیل میبشود. در این شرایط، مردم روستاها با مشکلاتی روبه رو خواهد شد که تأثیر عمیقی بر سرانه مطالعه آنها دارد. به گمان زیادً آمارهایی در رابطه سرانۀ مطالعۀ جهان و ایران شنیده باشید.
مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۹، سرانه مطالعه را ۱۵ دقیقه گزارش کرده است. بااینحال، بسترهای دیجیتال پشتیبانی کردهاند سرانه مطالعه زیاد تر بشود. بهگفتن مثال، مطابق گزارش سالانه طاقچه که یکی از پلتفرمهای کتابفروشی دیجیتال و کتابخانه آنلاین است، این پلتفرم تا آخر سال ۱۴۰۱، بیشتر از ۱۱۰ هزار کتاب را در اختیار کاربران قرار داده است.
رؤیای کتابخوانی بدون مرز
در این بین، اپلیکیشن «طاقچه» با مقصد ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی، پویشی با گفتن «همخوان» را اغاز کرده است. این پویش همراه با گروههای فعال اجتماعی و فرهنگی سرزمین، به مردم ایران زمین نظر میدهد که با مطالعه کتابهای مورد علاقهشان، در تجهیز کتابخانههای روستایی کمبرخوردار پشتیبانی کنند.
مسئله شایان دقت این است که سهم کاربران از این تجهیز، مطالعه کتاب است، نه خرید کتاب. یعنی کاربران بدون آنکه مبلغی بپردازند، سهم خود را ایفا میکنند. از نظر دیگر، طاقچه و باشگاه کتابخوانی ازتا مسئولیت تجهیز یک کتابخانه را در روستای گمبوعه بزرگ در استان خوزستان برعهده گرفتهاند. این پویش با گسترش زیرساختهای فرهنگی در یکی از روستاهای محروم ایران، مشخص می کند که با دقت به تلاش مشترک، رؤیای کتابخوانی بدون مرز در ایران میتواند به حقیقت تبدیل بشود و محدودیتها را افت دهد.
مطالعه میلیونی
این پویش در تاریخ ۱۴ بهمن ۱۴۰۲ اغاز شده است و بهزمان ۳۰ روز ادامه خواهد داشت. مقصد این پویش، ترویج فرهنگ مطالعه در ایران است. طاقچه و ازتا با همکاری کاربران، میلیونها ساعت مطالعه را جمعآوری کرده و سپس به روستای گمبوعه بزرگ در استان خوزستان میروال تا یک کتابخانه را در آنجا تجهیز کنند. مخاطب این تجهیز، نزدیک به هزار دانشآموز دختر و پسر می باشند که تا امروز از داشتن کتابخانه عمومی محروم بودهاند.
منبع