بهترین فضا برای نوآوری جایی است که بتوان در آن نادرست کرد

به حرف های مدیرعامل جیبیت نوآوری به معنی پذیرفتن ریسک و تشکیل یک توانایی تازه است و در سرزمین ما با محدودیت روبه رو است. ریسک علتبه وجود آمدن نوآوری می‌بشود و سیستم را به اکوسیستم تبدیل می‌کند. اکوسیستم یک حاضر زنده است و خودش خودش را تنظیم می‌کند. اما انقباضی که رگولاتور به وجود آورده جلوی رشد اکوسیستم را می‌گیرد که به جای تنظیم‌گری، کنترل‌گری می‌کند.

نشست تخصصی «پرداختیم و نپرداختیم» با محوریت بازدید بیم و امیدهای صنعت پرداخت در حاشیه نمایشگاه تراکنش برگزار شد. در این نشست «فرهاد فائز»، مدیرعامل شاپرک، «محمدرضا مانی یکتا»، مدیر کل نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی، «محمدمهدی شریعتمدار»، مدیرعامل جیبیت، «علیرضا موسوی»، مدیرعامل ایران کیش و «هومن سپهری» مدیرعامل تندر نور وجود داشتند.

شاپرک: صنعت پرداخت در سرزمین رشد بسیاری دارد

مدیر عامل شرکت شاپرک در ابتدای نشست با اراعه آماری امیدبخش از کارکرد این شرکت، گفت: «ما در شاپرک هر ماه یک بولتن اقتصادی انتشار می‌کنیم که پر از حر‌ف‌هایی است که امید را در این صنعت مشخص می کند. صنعتی که با وجود ۴۰ هزار بازیگر کارکرد مناسبی دارد. هر ایرانی بالاخره روزی ۲ الی ۳ بار گذرش به این صنعت می‌افتد و این علتشده این صنعت تنها در عرض دوسال اینچنین رشد کند.»

او درمورد بیم‌های صنعت پرداخت سرزمین نیز گفت: «وضع اقتصاد صنعت پرداخت سرزمین نامناسب بوده و درآمدش در قیاس با خدماتی که اراعه می‌دهد، کم است. کل کارمزدی که به این صنعت تعلق دارد احتمالا به ۸۰۰ میلیارد تومان هم نرسد.»

به حرف های فائز، اتفاق قاچاق، انجام کارهای نامتعارف برای جذب مشتری، او گفت و گو تامین و نگه داری نیروی انسانی و مشکلات گسترش زیرساختی از دیگر چالش‌های این صنعت به حساب می اید.

بانک مرکزی: جزو پنج سرزمین اول با بیشترین سطح نفوذ ابزارهای پرداخت الکترونیک هستیم

محمدرضا مانی یکتا، مدیر کل نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی نیز در این نشست با اشاره به این که سرزمین ما برخلاف دیگر کشورها جزو پنج سرزمین اول با بیشترین سطح نفوذ ابزارهای پرداخت الکترونیک است، گفت: «از منظر رگولاتور صنعت پرداخت،‌ باید بگویم این قضیه علتشده است تا سهم اسکناس در مقیاس نقدینگی سرزمین ما کمتر از ۱۰۰ همت باقی بماند. در قیاس با حجم نقدینگی که حداقل در چهار سال قبل نزدیک به دو برابر شده است و نسبت به اسکناس مسکوت در سرزمین ما نزدیک به ۲.۶ است که در برخی بازه‌های وقتی به ۱.۸ هم افت اشکار کرده است. این قضیه علاوه بر این که یک رکورد است، تلنگرهایی برای رگولاتور به وجود می‌آورد.»

او این چنین اشاره کرد که بانک مرکزی روزانه ۱۳۰ تا ۱۴۵ میلیون تراکنش دارد که در روزهای پایانی سال به ۲۰۰ میلیون نیز می‌رسد. با این حال به باور مانی یکتا، صنعت پرداخت یک صنعت پیچیده است و طی ده سال تازه زمان به روزرسانی اخذ هزینه‌های این صنعت از اعضایش به خوبی وجود نداشته است. به همین علت در اقتصاد این صنعت ناترازی وجود دارد.

مدیر کل نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی این چنین گفت: «در همه دنیا همه هزینه‌های پرداخت تراکنش را ذینفعان مهم تقبل می‌کنند. ما کوچکترین گامی که موفق شدیم درراستای اصلاح برداریم ۰.۰۲ درصد مبلغ تراکنش است. آن هم در بخشی از تراکنش‌ها که شراکت پذیرنده را داخل کردیم. جریان هزینه‌کرد و درامد صنعت پرداخت ما به طور سالیانه نزدیک به ۱۴ همت است. تا قبل از ۱۴۰۲ درصد این هزینه را بانک‌های پذیرنده پرداخت می‌کردند. این به نوعی ضربه‌زا می بود. اصلاحی که ما از ابتدای ۱۴۰۱ اغاز کردیم، این می بود که ۵۰ درصد این سهم را توانستیم به تسهیلات‌یار منتقل کنیم.»

او نظر دارد صنعت پرداخت ما هم چنان فاصله قابل احتیاط‌ای با استانداردهای جهانی دارد و صنعت ترازی نیست.

مدیرعامل جیبیت: ریسک علتنوآوری می‌بشود

«مهدی شریعتمدار» مدیرعامل جیبیت نیز به گفتن مدیرعامل یکی از شرکت‌های فینتک در اکوسیستم نوآوری در این پنل به اراعه چالش‌های اکوسیستم نوآوری پرداخت. او با اشاره به این که نوآوری به مفهوم واقعی خود در سرزمین ما شرایط خوبی ندارد، او گفت: «نوآوری به معنی پذیرفتن ریسک و تشکیل یک توانایی تازه است و در سرزمین ما با محدودیت روبه رو است. به نظر من نوآوری در سرزمین ما به نوعی کپی از کشورهای دیگر است؛ چراکه با محدودیت روبه رو است.»

به حرف های شریعت‌مدار نوآوری عقب راندن نظام‌های قبلی با شرط جایگزینی نظام‌های بهتر است. او این چنین حوالی ویژگی شخصیت‌های نوآور نیز او گفت که مجموعه‌های بزرگی همانند شاپرک باید تمایل به ارامش داشته باشند چراکه ماهیت شان اینگونه است اما شخصیت نوآور اینگونه نیست. شریعتمدار با اشاره به این که در ایران بیگ تک‌ها و تیم‌های کوچک و جسور شخصیت‌های نوآور می باشند، او گفت: «حتی شرکت‌های بزرگ فناوی نیز اگر بخواهند نوآوری کنند ملزوم است تیم‌های کوچک و جسور راه اندازی دهند.»

او باور دارد بهترین فضا برای نوآوری جایی است که بتوان در آن نادرست کرد و این به معنی کثرت شرکت‌ها و تیم‌ها است.

مدیرعامل جیبیت با اشاره به این که ریسک در اکوسیستم نوآوری نوعی فضیلت به حساب می اید، او گفت: «ریسک علتبه وجود آمدن نوآوری می‌بشود و سیستم را به اکوسیستم تبدیل می‌کند. اکوسیستم یک حاضر زنده است و خودش خودش را تنظیم می‌کند. اما انقباضی که رگولاتور به وجود آورده جلوی رشد اکوسیستم را می‌گیرد که به جای تنظیم‌گری، کنترل‌گری می‌کند.»

مدیر کل نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی نیز این نوشته را اصرار و اشاره کرد که در کنار تنظیم‌گری باید اجازه داد تا نوآوری و خلاقیت تشکیل بشود. او با تایید سخن‌های مدیرعامل جیبیت اضافه کرد که طی پنج سال قبل بانک مرکزی موجودیت جدیدی به این صنعت اضافه نکرده است و فقط PSP و پرداخت‌یار داشته است. او اشاره کرد که اگر زمان برای نوآوری فراهم نشود این دو نیز از دامنه تعریف شده خود خارج خواهد شد تا مرزهای خلاقیت را لمس کنند. در اینجا نیز تنظیم‌گری سخت و دشوار خواهد شد. چون موجودیت آنها از حیطه عملیات خود خارج شده و داخل حوزه جدیدی می‌بشود.

به باور مانی یکتا قسمت عمده این چالش‌های مربوط به ناترازی اقتصاد صنعت پرداخت است که تامین و نگه داری نیروی انسانی را نیز با مشکل روبه رو کرده است. او اشاره کرد که رهنگاشت بانک مرکزی نیز اصلاح این ناترازی است.

مدیرعامل ایران کیش نیز مهم‌ترین چالش صنعت پرداخت را مشکلات زیرساختی فنی و ابزاری دانست و اشاره کرد که این زیرساخت‌ها نیازمند به‌روزرسانی می باشند.